Türkiye’deki Yerel Phaseolus vulgaris Populasyonlar？n？ Kullanarak Kuru Fasulye ？e？itlerinin Islah？

Verim ve verim ？？eleri dünya ？ap？nda baklagil ？slah program？n？n temel hedeflerinden birisidir. Kuru fasulye ？slah program？nda genetik ？e？itlili？in etkin kullan？m？ ve arzu edilen tiplerin se？imi i？in bu ？zelliklere ait bilgilere ihtiya？ duyulmaktad？r. Uzun y？llard？r yeti？tirilen yerel kuru fasulye popülasyonlar？, dü？ük girdili yeti？tirme ko？ullar？na genetik ve morfolojik ？zellikleri sayesinde daha dayan？kl？ ve yeti？tiriciler taraf？ndan kalitesi daha kabul edilebilir düzeydedir. Bu ama？ do？rultusunda, Türkiye’nin Bat？ Anadolu B？lgesi’ndeki farkl？ fasulye yeti？tirme alanlar？ndan 83 yerel kuru fasulye popülasyonu 2015-2016 y？llar？nda toplanm？？ ve 2016 y？l？ yeti？tirme sezonunda Abant ？zzet Baysal üniversitesi deneme alan？nda yeti？tirilmi？tir. Tart？l？ derecelendirme ve morfolojik karakterizasyon sonu？lar？na g？re her bir fasulye popülasyonundan tek bitki se？ilmi？ ve 20 kuru fasulye hatt？ (8 sar？l？c？ ve 12 bodur) ümitvar kabul edilmi？tir. Bu ？al？？mada, 12 yerel kuru fasulye hatt？ ile 2 ticari ？e？it verim ve verim ？？eleri bak？m？ndan Türkiye’nin Bat？ Karadeniz B？lgesi Bolu ekolojik ko？ullar？nda kar？？la？t？r？lm？？t？r. Ara？t？rma, Abant ？zzet Baysal üniversitesi deneme alan？nda 2017 y？l？nda tesadüf bloklar？ deneme desenine g？re ü？ tekrarlamal？ olarak yürütülmü？tür. ？imlenme oran？ (%69.50-96.00), %50 ？i？eklenme gün say？s？ (48.00-52.00 gün), olgunla？ma süresi (86.00-107.33 gün), bitki boyu (37.20-58.30 cm), ilk bakla yüksekli？i (12.50-19.00 cm), bitkide dal say？s？ (6.25-8.25 adet), bitkide bakla say？s？ (16.96-41.50 bakla), baklada tane say？s？ (4.00-6.40 tane), bitki ba？？na tohum verimi (25.41-96.83 g bitki-1) ve 100 tane a？？rl？？？ (29.82-55.35 g) IPGRI ve EU-CPVO kriterlerine g？re belirlenmi？tir. Sonu？ olarak, verim ve verim ？？eleri bak？m？ndan ？NK-2, ？NK-4, YLV-28, YLV-32 ve BLCK-7 üstün ümitvar hatlar olarak se？ilmi？ ve bu hatlar？n ？e？it tescil i？in b？lge verim denemelerine aktar？lmas？na karar verilmi？tir