%0 Journal Article
%T T¨¹rkiye¡¯deki Yerel Phaseolus vulgaris Populasyonlar£¿n£¿ Kullanarak Kuru Fasulye £¿e£¿itlerinin Islah£¿
%A Mehmet Zahit Yeken
%J -
%D 2018
%X Verim ve verim £¿£¿eleri d¨¹nya £¿ap£¿nda baklagil £¿slah program£¿n£¿n temel hedeflerinden birisidir. Kuru fasulye £¿slah program£¿nda genetik £¿e£¿itlili£¿in etkin kullan£¿m£¿ ve arzu edilen tiplerin se£¿imi i£¿in bu £¿zelliklere ait bilgilere ihtiya£¿ duyulmaktad£¿r. Uzun y£¿llard£¿r yeti£¿tirilen yerel kuru fasulye pop¨¹lasyonlar£¿, d¨¹£¿¨¹k girdili yeti£¿tirme ko£¿ullar£¿na genetik ve morfolojik £¿zellikleri sayesinde daha dayan£¿kl£¿ ve yeti£¿tiriciler taraf£¿ndan kalitesi daha kabul edilebilir d¨¹zeydedir. Bu ama£¿ do£¿rultusunda, T¨¹rkiye¡¯nin Bat£¿ Anadolu B£¿lgesi¡¯ndeki farkl£¿ fasulye yeti£¿tirme alanlar£¿ndan 83 yerel kuru fasulye pop¨¹lasyonu 2015-2016 y£¿llar£¿nda toplanm£¿£¿ ve 2016 y£¿l£¿ yeti£¿tirme sezonunda Abant £¿zzet Baysal ¨¹niversitesi deneme alan£¿nda yeti£¿tirilmi£¿tir. Tart£¿l£¿ derecelendirme ve morfolojik karakterizasyon sonu£¿lar£¿na g£¿re her bir fasulye pop¨¹lasyonundan tek bitki se£¿ilmi£¿ ve 20 kuru fasulye hatt£¿ (8 sar£¿l£¿c£¿ ve 12 bodur) ¨¹mitvar kabul edilmi£¿tir. Bu £¿al£¿£¿mada, 12 yerel kuru fasulye hatt£¿ ile 2 ticari £¿e£¿it verim ve verim £¿£¿eleri bak£¿m£¿ndan T¨¹rkiye¡¯nin Bat£¿ Karadeniz B£¿lgesi Bolu ekolojik ko£¿ullar£¿nda kar£¿£¿la£¿t£¿r£¿lm£¿£¿t£¿r. Ara£¿t£¿rma, Abant £¿zzet Baysal ¨¹niversitesi deneme alan£¿nda 2017 y£¿l£¿nda tesad¨¹f bloklar£¿ deneme desenine g£¿re ¨¹£¿ tekrarlamal£¿ olarak y¨¹r¨¹t¨¹lm¨¹£¿t¨¹r. £¿imlenme oran£¿ (%69.50-96.00), %50 £¿i£¿eklenme g¨¹n say£¿s£¿ (48.00-52.00 g¨¹n), olgunla£¿ma s¨¹resi (86.00-107.33 g¨¹n), bitki boyu (37.20-58.30 cm), ilk bakla y¨¹ksekli£¿i (12.50-19.00 cm), bitkide dal say£¿s£¿ (6.25-8.25 adet), bitkide bakla say£¿s£¿ (16.96-41.50 bakla), baklada tane say£¿s£¿ (4.00-6.40 tane), bitki ba£¿£¿na tohum verimi (25.41-96.83 g bitki-1) ve 100 tane a£¿£¿rl£¿£¿£¿ (29.82-55.35 g) IPGRI ve EU-CPVO kriterlerine g£¿re belirlenmi£¿tir. Sonu£¿ olarak, verim ve verim £¿£¿eleri bak£¿m£¿ndan £¿NK-2, £¿NK-4, YLV-28, YLV-32 ve BLCK-7 ¨¹st¨¹n ¨¹mitvar hatlar olarak se£¿ilmi£¿ ve bu hatlar£¿n £¿e£¿it tescil i£¿in b£¿lge verim denemelerine aktar£¿lmas£¿na karar verilmi£¿tir
%K Dry beans
%K landraces
%K selection
%K breeding
%U http://dergipark.org.tr/ijaws/issue/34449/408794