At k Kompozit ecek Kartonlar Geri D nü üm Y ntemleri

zetKa t, plastik ve alüminyum malzeme katmanlar ndan olu an kompozit kartonlar zellikle s v g dalar n muhafazas i in tercih edilen bir ambalaj türüdür. lk olarak süt i in tasarlanan ve geli tirilen kompozit kartonlar, günümüzde sütün yan s ra pek ok g da ve i ece in ambalajlanmas nda yayg n olarak kullan lmaktad r. Kullan m sürecini tamamlad ktan sonra at k halini alan kompozit i ecek kartonlar n n geri d nü ümünde ise nemli s k nt lar bulunmaktad r. zellikle ülkemizde bu tür at klar n geri d nü ümünün sa lanmas s n rl olarak yap lmakta, bu at klar n büyük bir k sm depolama alanlar na g nderilmektedir. Bu nedenle bu at klar n y netimine y nelik ncelikli bilimsel al malar n yap larak, uygun y netim alternatiflerinin uygulamaya aktar lmas ihtiyac do mu tur.Bu al mada, at k kompozit i ecek kartonlar n n de erlendirme y ntemleri ve süre leri ara t r larak bu y ntemler sonucunda elde edilen ürünler ile kullan m alanlar n n belirlenmesi ama lanm t r. Bu al mada, kompozit i ecek kartonlar n n geri kazan m y ntemleri teknik ve detay bilgilerine daha nce yürütülen ara t rma projeleri, dijital-bas l yay nlar, irket ve bakanl k raporlar ve web sayfalar bilgilerinden derleme y ntemi ile ula lm t r. 2005-2012 y llar aras nda stanbul’da Ambalaj At klar Y netimi al malar 26 il ede STA A. . koordinat rlü ünde ( stanbul Büyük ehir Belediyesi’nden al nan yetki devri ile) yürütülmü tür. Bu süre i erisinde, at n nas l ve neden ayr lmas gerekti ini i eren hane halk bilgilendirme al malar ndan, at n son de erlendirme-geri d nü üm tesisi prosesine kadar ge en yolculu u kademe kademe izlenmi tir. Bu kapsamda, e itli at k miktar ve karakterizasyon analizleri, e itim al malar ger ekle tirilmi tir. Ambalaj üreticileri ve at k toplama-ay rma-geri d nü üm irketleri teknik ziyaretleri yap larak ara t rma raporlar haz rlanm t r. al mada yer alan Türkiye’deki d nü üm y ntem ve oranlar ile ilgili bilgilere de yürütülen ambalaj at klar uygulama al malar kapsam nda edinilen bilgiler sonucunda ula lm t r. Herhangi bir i lem uygulanmadan bile enlerine ayr lmas mümkün olmayan bu at klar n en basit ve ucuz geri d nü üm y ntemi, bile enleriyle birlikte i lenmesi suretiyle yonga levha üretilerek de erlendirilmesidir. Bile enlerine ayr larak geri d nü türülmesi i in ise ncelikle %75 oran ndaki ka d n sulu hamurla t rma (hidropulper) y ntemiyle geri kazan lmas gerekmektedir. Geriye kalan alüminyum ve plastik kar m n n geri d nü ümü i in ikinci bir geri kazan m i lemi uygulanmal d r. Ayr ca bu at klar n termal yollarla bertaraf n