%0 Journal Article
%T At k Kompozit   ecek Kartonlar  Geri D n¨ı ¨ım Y ntemleri
%A Volkan EN£ż
%A Seniye E£żkin UZUN
%A Fatih HO£żO£żLU
%J Tarih K¨ılt¨ır ve Sanat Ara£żt£żrmalar£ż Dergisi
%D 2012
%I Karabuk University
%X zetKa  t, plastik ve al¨ıminyum malzeme katmanlar ndan olu an kompozit kartonlar  zellikle s v  g dalar n muhafazas  i in tercih edilen bir ambalaj t¨ır¨ıd¨ır.  lk olarak s¨ıt i in tasarlanan ve geli tirilen kompozit kartonlar, g¨ın¨ım¨ızde s¨ıt¨ın yan  s ra pek  ok g da ve i ece in ambalajlanmas nda yayg n olarak kullan lmaktad r. Kullan m s¨ırecini tamamlad ktan sonra at k halini alan kompozit i ecek kartonlar n n geri d n¨ı ¨ım¨ınde ise  nemli s k nt lar bulunmaktad r.  zellikle ¨ılkemizde bu t¨ır at klar n geri d n¨ı ¨ım¨ın¨ın sa lanmas  s n rl  olarak yap lmakta, bu at klar n b¨ıy¨ık bir k sm  depolama alanlar na g nderilmektedir. Bu nedenle bu at klar n y netimine y nelik  ncelikli bilimsel  al  malar n yap larak, uygun y netim alternatiflerinin uygulamaya aktar lmas  ihtiyac  do mu tur.Bu  al  mada, at k kompozit i ecek kartonlar n n de erlendirme y ntemleri ve s¨ıre leri ara t r larak bu y ntemler sonucunda elde edilen ¨ır¨ınler ile kullan m alanlar n n belirlenmesi ama lanm  t r. Bu  al  mada, kompozit i ecek kartonlar n n geri kazan m y ntemleri teknik ve detay bilgilerine daha  nce y¨ır¨ıt¨ılen ara t rma projeleri, dijital-bas l  yay nlar,  irket ve bakanl k raporlar  ve web sayfalar  bilgilerinden derleme y ntemi ile ula  lm  t r. 2005-2012 y llar  aras nda  stanbulĦŻda Ambalaj At klar  Y netimi  al  malar  26 il ede  STA  A. . koordinat rl¨ı ¨ınde ( stanbul B¨ıy¨ık ehir BelediyesiĦŻnden al nan yetki devri ile) y¨ır¨ıt¨ılm¨ı t¨ır. Bu s¨ıre  i erisinde, at   n nas l ve neden ayr lmas  gerekti ini i eren hane halk  bilgilendirme  al  malar ndan, at   n son de erlendirme-geri d n¨ı ¨ım tesisi prosesine kadar ge en yolculu u kademe kademe izlenmi tir. Bu kapsamda,  e itli at k miktar ve karakterizasyon analizleri, e itim  al  malar  ger ekle tirilmi tir. Ambalaj ¨ıreticileri ve at k toplama-ay rma-geri d n¨ı ¨ım  irketleri teknik ziyaretleri yap larak ara t rma raporlar  haz rlanm  t r.  al  mada yer alan T¨ırkiyeĦŻdeki d n¨ı ¨ım y ntem ve oranlar  ile ilgili bilgilere de y¨ır¨ıt¨ılen ambalaj at klar  uygulama  al  malar  kapsam nda edinilen bilgiler sonucunda ula  lm  t r. Herhangi bir i lem uygulanmadan bile enlerine ayr lmas  m¨ımk¨ın olmayan bu at klar n en basit ve ucuz geri d n¨ı ¨ım y ntemi, bile enleriyle birlikte i lenmesi suretiyle yonga levha ¨ıretilerek de erlendirilmesidir. Bile enlerine ayr larak geri d n¨ı t¨ır¨ılmesi i in ise  ncelikle %75 oran ndaki ka  d n sulu hamurla t rma (hidropulper) y ntemiyle geri kazan lmas  gerekmektedir. Geriye kalan al¨ıminyum ve plastik kar   m n n geri d n¨ı ¨ım¨ı i in ikinci bir geri kazan m i lemi uygulanmal d r. Ayr ca bu at klar n termal yollarla bertaraf n
%K Kompozit at k
%K i ecek karton
%K geri d n¨ı ¨ım
%K kompozit ambalaj
%K termal d n¨ı ¨ım
%K composite waste
%K beverage carton
%K recycle
%K composite packaging
%K thermal recycling
%U http://kutaksam.karabuk.edu.tr/index.php/ilk/article/view/60