全部 标题 作者
关键词 摘要

OALib Journal期刊
ISSN: 2333-9721
费用:99美元

查看量下载量

相关文章

更多...
地理学报  2014 

天山东段冰雪消融与产汇流水文过程——以乌鲁木齐河源区为例

DOI: 10.11821/dlxb201407007, PP. 945-957

Keywords: 冰雪消融,产汇流,水文过程,天山,乌鲁木齐河

Full-Text   Cite this paper   Add to My Lib

Abstract:

应用天山北坡乌鲁木齐河源区1号冰川、空冰斗和总控3个水文断面2011年5-9月每10min实测水位数据、15min的气温、降水数据、1号冰川消融及空冰斗区积雪观测数据,采用排除和不排除降水对冰雪消融产流影响的研究方法,系统分析了不同冰川覆盖率下水文断面冰雪消融特征及产汇流过程。结果表明(1)乌鲁木齐河源区3个水文断面流量昼夜差异明显,1号冰川水文断面白天径流大于夜晚径流,空冰斗和总控断面则相反;3个断面流量亦具有显著日变化过程,且流量峰值大小和到来的时间存在差异。(2)在排除与不排除降水两种天气影响下,1号冰川最大流量滞后最高气温分别为1~3h和0~1h;空冰斗断面分别为10~16h和13h,总控断面分别为5~11h和6~7h,反映了1号冰川从消融产流到汇流时间最短,空冰斗积雪消融产流时间最长,总控位于二者之间,同时亦反映伴随降水过程冰雪融水汇流迅速,即从产流到汇流时间有一定的缩短。(3)影响3个水文断面流量变化的因素不同,冰川区热量条件是影响1号冰川水文断面的关键,1号冰川在过去20余年间,冰内、冰下排水道变得更为单一,对融水的阻滞和贮存作用弱化,融水汇流过程变得更为迅速。(4)冰川覆盖山区流域水文断面在冰川消融期的流量过程线变化及最大流量与最高气温时滞变化规律在一定程度上对于认识冰川覆盖率有差异背景下的流域下垫面水系演化、冰雪消融过程及水文断面径流补给具有重要的指示意义。

References

[1]  HockR.Glaciermelt:Areviewonprocessesandtheirmodeling.ProgressinPhysicalGeography,2005,29(3):362-391.
[2]  YangZhenniang,LiuXinren,ZengQunzhuetal.ChinaColdRegionsHydrology.Beijing:SciencePress,2000.[杨针娘,刘新仁,曾群柱等.中国寒区水文.北京:科学出版社,2000.]
[3]  KaserG,Gro?hauserM,MarzeionB.Contributionpotentialofglacierstowateravailabilityindifferentclimateregimes.PNAS,2010,doi:10.1073/pnas.1008162197.
[4]  HockR,HookeRL.EvolutionoftheinternaldrainagesysteminthelowerpartoftheablationareaofStorglaciaren,Sweden.GeologicalSocietyofAmericaBulletin,1993,105(4):537-546.
[5]  ZhangYong,LiuShiyin,DingYongjian.Glaciermeltwaterandrunoffmodelling,KeqicarBaqiGlacier,southwesternTienShan,China.JournalofGlaciology,2007,53(180):91-98.
[6]  SinghP,HaritashyaUK,KumarNetal.HydrologicalcharacteristicsoftheGangotriGlacier,centralHimalayas,India.JournalofHydrology,2006,327:55-67.
[7]  SchulerT,FischerUH,GudmundssonGH.Diurnalvariabilityofsubglacialdrainageconditionsasrevealedbytracerexperiments.JournalofGeophysicalResearch,2004,109,F02008,doi:10.1029/2003JF000082.
[8]  HasnainSI,JosePG,AhmadSetal.CharacterofthesubglacialdrainagesystemintheablationareaofDokrianiglacier,India,asrevealedbydye-tracerstudies.JournalofHydrology,2001,248:216-223.
[9]  LiuQiao,LiuShiyin.TracertestsofenglacialandsubglacialdrainagesystemevolutionandacasestudyattheHailuogouglacier.JournalofGlaciologyandGeocryology,2012,34(5):1206-1219.[刘巧,刘时银.冰内及冰下水系演化的示踪试验及其应用研究.冰川冻土,2012,34(5):1206-1219.]
[10]  GaoMingjie,HanTianding,YeBaishengetal.CharacteristicsofmeltwaterdischargeintheGlacierNo.1basin,headwaterofUrumqiRiver.JournalofHydrology,2013,489:180-188.
[11]  KangErsi.ApreliminarystudyonthedrainagesystemintheablationareaoftheGlacierNo.1atthesourceofUrumqiRiver.JournalofGlaciologyandGeocryology,1991,13(3):219-228.[康尔泗.乌鲁木齐河源1号冰川消融区排水系统初探.冰川冻土,1991,13(3):219-228.]
[12]  Li,Zhongqin,LiHuilin,ChenYaning.Mechanismsandsimulationofacceleratedshrinkageofcontinentalglaciers:acasestudyofUrumqiGlacierNo.1ineasternTianshan,CentralAsia.JournalofEarthScience,2011,22(4):423-430.
[13]  SunMeiping,LiZhongqin,YaoXiaojunetal.RapidshrinkageandhydrologicalresponseofatypicalcontinentalglacierinthearidregionofnorthwestChina.Ecohydrology,2012,6(6):909-916.
[14]  TianshanGlaciologicalStation,LanzhouInstituteofGlaciologyandGeocryology,CAS;RunoffExperimentalStation,HydrologicalBureauofXinjiangUygurAutonomousRegion,ResearchTeamofWaterResourcesinUrumqiRegion.FormationandEstimationofMountainWaterResourcesintheUrumqiRiverBasin.Beijing:SciencePress,1992.[中国科学院兰州冰川冻土研究所天山冰川观测试验站,新疆维吾尔自治区水利厅水文总站径流观测实验站,乌鲁木齐地区水资源若干问题研究队.乌鲁木齐河山区水资源形成和估算.北京:科学出版社,1992.]
[15]  LiZhongqin.RecentResearchandApplicationofUrumqiGlacierNo.1.Beijing:ChinaMeteorologicalPress,2011.[李忠勤.天山乌鲁木齐河源1号冰川近期研究与应用.北京:气象出版社,2011.]
[16]  TianshanGlaciologicalStation.AnnualReportofTianshanGlaciologicalStation.Vol.18.Lanzhou:TianshanGlaciologicalStation,2008.[天山冰川站.天山冰川站年报:18卷.兰州:中国科学院天山站,2008.]
[17]  JobardS,DzikowskiM.Evolutionofglacialflowanddrainageduringtheablationseason.JournalofHydrology,2006,330:663-671.
[18]  FountainAG,WalderJS.Waterflowthroughtemperateglaciers.ReviewsofGeophysics,1998,36:299-328.
[19]  TakeuchiN,LiZhongqin.CharacteristicsofsurfacedustonUrumqiGlacierNo.1intheTienShanMountains,China.Arctic,Antarctic,andAlpineResearch,2008,40(4):744-750.
[20]  XuHui,LiZhongqin,TakeuchiNetal.Characteristicsandformationanalysisofthecryoconitegranules:TaketheUrumqiGlacierNo.1asanexample.JournalofGlaciologyandGeocryology,2013,35(5):1118-1125.[许慧,李忠勤,TakeuchiN等.冰尘结构特征及形成分析:以乌鲁木齐河源1号冰川为例.冰川冻土,2013,35(5):1118-1125.]
[21]  SunMeiping,LiZhongqin,YaoXiaojunetal.AnalysisonrunoffvariationofGlacierNo.1attheheadwatersofUrumqiRiverfrom1959to2008.JournalofNaturalResources,2012,27(3):650-660.[孙美平,李忠勤,姚晓军等.1959-2008年乌鲁木齐河源1号冰川融水径流变化及其原因分析.自然资源学报,2012,27(3):650-660.]
[22]  HanHaidong,LiuShiyin,WangJianetal.GlacialrunoffcharacteristicsoftheKoxkarGlacier,Tuomuer-KhanTengriMountainRanges,China.EnvironmentalEarthSciences,2009,61(4):665-674.
[23]  SunMeiping,LiZhongqin,YaoXiaojunetal.RunoffvariationandmechanismatheadwatersofUrumqiriverinrecent50years.AridLandGeography,2012,35(3):430-437.[孙美平,李忠勤,姚晓军等.近50a来乌鲁木齐河源区径流变化及其机理研究.干旱区地理,2012,35(3):430-437.]
[24]  HanTianding,DingYongjian,JiaoKeqinetal.AnalysisoftheextremumofsnowandglaciermeltwaterrunoffattheheadwatersoftheUrumqiRiver.JournalofGlaciologyandGeocryology,2005,27(2):276-281.[韩添丁,丁永建,焦克勤等.天山乌鲁木齐河源冰雪径流的极值分析.冰川冻土,2005,27(2):276-281.]
[25]  LiuQiao,LiuShiyin.Seasonalevolutionofenglacialandsubglacialdrainagesystemoftemperateglacierrevealedbyhydrologicalanalysis.JournalofGlaciologyandGeocryology,2009,31(5):857-864.[刘巧,刘时银.温冰川冰内及冰下水系季节演化及其水文学分析.冰川冻土,2009,31(5):857-864.]
[26]  LiuWeigang,RenJiawen,QinXiangetal.hydrologicalcharacteristicsoftherunoffyieldandrunoffconfluenceintheRongbukGlaciercatchmentinMt.Qomolangma,centralHimalayas,China.JournalofGlaciologyandGeocryology,2010,32(2):367-372.[刘伟刚,任贾文,秦翔等.珠穆朗玛峰绒布冰川消融与产汇流水文特征分析.冰川冻土,2010,32(2):367-372.]
[27]  SongGaoju,WangNinglian,ChenLiangetal.AnalysisoftherecentfeaturesofthemeltwaterrunofffromtheQiyiGlacier,QilianMountains.JournalofGlaciologyandGeocryology,2008,30(2):321-328.[宋高举,王宁练,陈亮等.祁连山近期七一冰川融水径流特征分析.冰川冻土,2008,30(2):321-328.]
[28]  CuiYuhuan,YeBaisheng,WangJieetal.Analysisofthespatial-temporalvariationofthepositivedegree-dayfactorsontheGlacierNo.1attheheadwatersoftheUrumqiRiver.JournalofGlaciologyandGeocryology,2010,32(2):265-274.[崔玉环,叶柏生,王杰等.乌鲁木齐河源1号冰川度日因子时空变化特征.冰川冻土,2010,32(2):265-274.]

Full-Text

Contact Us

service@oalib.com

QQ:3279437679

WhatsApp +8615387084133