全部 标题 作者
关键词 摘要

OALib Journal期刊
ISSN: 2333-9721
费用:99美元

查看量下载量

相关文章

更多...
地理学报  2015 

阿尔泰山喀纳斯河谷晚第四纪冰川地貌演化过程

DOI: 10.11821/dlxb201505006, PP. 739-750

Keywords: 阿尔泰山,喀纳斯河谷,晚第四纪,冰期系列,地貌过程

Full-Text   Cite this paper   Add to My Lib

Abstract:

阿尔泰山喀纳斯河流域在第四纪期间发生过多次冰川进退,丰富的侵蚀与堆积地貌为区域地貌演化过程分析提供了重要依据,同时,该区的第四纪冰川作用对全球环境变化研究具有重要的科学意义。通过对喀纳斯湖口以下主谷内古冰川地貌的实地考察,测定不同地段多级U型谷底(台地)的海拔高度以及冰川漂砾的上限与分布位置,并对主谷内不同地段不同期次的冰碛物进行电子自旋共振(ESR)测年,研究发生在主谷内的古冰川作用系列、规模及演化过程。结果表明喀纳斯湖到驼颈湾地区的谷地中主要发生过4次冰川作用,时代分别对应中梁贛冰期(MIS12)、MIS8/10、倒数第二次冰期(MIS6)以及末次冰期。末次冰期冰川作用又可细分为3个阶段,分别对应MIS4、MIS3中期与MIS2;根据三级U型谷的分布特征推断,古冰川作用规模呈现渐次变小的规律,自冰川站至下游接近冰川末端,中梁贛冰期时冰川厚度达50~395m,覆盖范围包括主谷及两侧的山梁和支谷,延伸的长度和宽度都最大,MIS8/10以及倒二冰期时的厚度分别在102~199m和88~269m之间,冰川末端到达驼颈湾附近;鸭泽湖附近坡地上保存完好的多级台地,说明发生在河谷内的古冰川活性大,流动性和连续性较强,具有温冰川的性质;喀纳斯主谷有明显的不对称性,与局部小气候和地形对冰川的发育影响有关。

References

[1]  EhlersJ,GibbardPL.TheextentandchronologyofCenozoicGlobalGlaciation.QuaternaryInternational,2007,164/165:6-20.
[2]  ShiYafeng.CharacteristicsoflateQuaternarymonsoonalglaciationontheTibetanPlateauandinEastAsia.QuaternaryInternational,2002,97/98:79-91.
[3]  CuiZhijiu,ChenYixin,ZhangWei,etal.Researchhistory,glacialchronologyandoriginsofQuaternaryglaciationsinChina.QuaternarySciences,2011,31(5):749-764.[崔之久,陈艺鑫,张威,等.中国第四纪冰期历史、特征及成因探讨.第四纪研究,2011,31(5):749-764.]
[4]  XuLiubing,OuXianjiao,LaiZhongping,etal.TimingandstyleofLatePleistoceneglaciationintheQueerShan,northernHengduanMountainsintheeasternTibetanPlateau.JournalofQuaternaryScience,2010,25(6):957-966.
[5]  ZhangWei,CuiZhijiu,LiYonghua.ReviewofthetimingandextentofglaciersduringthelastglacialcycleintheborderingmountainsofTibetandinEastAsia.QuaternaryInternational,2006,154/155:32-43.
[6]  WangJie,KassabC,HarborJM,etal.CosmogenicnuclideconstraintsonlateQuaternaryglacialchronologyontheDalijiaShan,northeasternTibetanPlateau.QuaternaryResearch,2013,79:439-451.
[7]  LiuGengnian,LiYingkui,ChenYixin,etal.GlaciallandformchronologyandenvironmentreconstructionofPeikuGangri,Himalayas.JournalofGlaciologyandGeocryology,2011,33(5):959-970.[刘耕年,LiYingkui,陈艺鑫,等.喜马拉雅山佩枯岗日冰川地貌的年代学、平衡线高度和气候研究.冰川冻土,2011,33(5):959-970.]
[8]  ZhouShangzhe,WangXiaoli,WangJie,etal.ApreliminarystudyontimingoftheoldestPleistoceneglaciationinQinghai-TibetanPlateau.QuaternaryInternational,2006,154/155:44-51.
[9]  LiuGengnian,ZhangXiaoyong,CuiZhijiu,etal.AreviewofglacialsequencesoftheKunlunPass,northernTibetanPlateau.QuaternaryInternational,2006,154-155:63-72.
[10]  CuiZhijiu,YangChienfu,LiuGengnian,etal.TheQuaternaryglaciationofShesanMountaininTaiwanandglacialclassificationinmonsoonareas.QuaternaryInternational,2002,97/98:147-153.
[11]  ZhouShangzhe,LiJijun.NewdatingresultsofQuaternaryglaciationsinChina.JournalofGlaciologyandGeocryology,2003,25(6):660-666.[周尚哲,李吉均.第四纪冰川测年研究新进展.冰川冻土,2003,25(6):660-666.]
[12]  WangJian,RaisbeckG,XuXiaobin,etal.Insitucosmogenic10BedatingoftheQuaternaryglaciationsinthesouthernShaluliMountainonthesoutheasternTibetanPlateau.ScienceinChinaSeriesD:EarthSciences,2006,49(12):1291-1298.
[13]  ZhangZhigang,WangJian,XuXiaobin,etal.Cosmogenicisotope10BedatingforKuzhaorimoraineinDaochengicecap.MarineGeology&QuaternaryGeology,2012,32(1):85-91.[张志刚,王建,徐孝彬,等.稻城冰帽库照日冰碛垄的宇生核素10Be年代测定.海洋地质与第四纪地质,2012,32(1):85-91.]
[14]  ZhangWei,LiuBeibei,CuiZhijiu,etal.DivisionofglaciationandcorrelationbetweentheQuaternaryglaciationinChinaandthemarineisotopestage.GeographicalResearch,2013,32(4):628-637.[张威,刘蓓蓓,崔之久,等.中国第四纪冰川作用与深海氧同位素阶段的对比和厘定.地理研究,2013,32(4):628-637.]
[15]  FuPing,StroevenAP,HarborJM,etal.PaleoglaciationofShaluliShan,southeasternTibetanPlateau.QuaternaryScienceReviews,2013,64:121-135.
[16]  ZhangWei,HeMingyue,LiYonghua,etal.QuaternaryglacierdevelopmentandtherelationshipbetweentheclimatechangeandtectonicupliftintheHelanMountain.ChineseScienceBulletin,2012,57(34):4491-4504.
[17]  OwenLA,FinkelRC,CaffeeMW.AnoteontheextentofglaciationthroughouttheHimalayaduringtheglobalLastGlacialMaximum.QuaternaryScienceReviews,2002,21(1-3):147-157.
[18]  ZhangWei,LiuBeibei.FeaturesoftheglaciationduringtheLastGlaciationinnorthwesternYunnanProvince.JournalofGlaciologyandGeocryology,2014,36(1):30-37.[张威,刘蓓蓓.滇西北山地末次冰期冰川发育及其基本特征.冰川冻土,2014,36(1):30-37.]
[19]  ZhaoJingdong,WangJie,YinXiufeng.QuaternaryglaciationsresearchinChina:Currentstatusandcontroversy.JournalofGlaciologyandGeocryology,2013,35(1):119-125.[赵井东,王杰,殷秀峰.中国第四纪冰川研究的现状与争议.冰川冻土,2013,35(1):119-125.]
[20]  ZhaoJingdong,ShiYafeng,WangJie.ComparisonbetweenQuaternaryglaciationsinChinaandtheMarineOxygenIsotopeStage(MIS):Animprovedschema.ActaGeographicaSinica,2011,66(7):867-884.[赵井东,施雅风,王杰.中国第四纪冰川演化序列与MIS对比研究的新进展.地理学报,2011,66(7):867-884.]
[21]  YiChaolu,CuiZhijiu,XiongHeigang.NumericalperiodsofQuaternaryglaciationsinChina.QuaternarySciences,2005,25(5):609-619.[易朝路,崔之久,熊黑钢.中国第四纪冰期数值年表初步划分.第四纪研究,2005,25(5):609-619.]
[22]  ZhangWei,LiuBeibei,LiYonghua,etal.LatePleistoceneglaciationsonQianhuMountain,northwestYunnanProvince,China.GeografiskaAnnaler:SeriesA,PhysicalGeography,2014,96(3):417-429.
[23]  ZhangWei,LiuBeibei,LiYonghua,etal.QuaternaryglacierdevelopmentandenvironmentalevolutioninQianhuMountain,northwesternYunnanProvince.ActaGeographicaSinica,2012,67(5):657-670.[张威,刘蓓蓓,李永化,等.云南千湖山第四纪冰川发育特点与环境变化.地理学报,2012,67(5):657-670.]
[24]  ZhouBocheng.AnanalysisontherelationshipbetweenstreamflowandprecipitationinAltayMountainsregion.JournalofGlaciologyandGeocryology,1983,5(4):49-56.[周伯诚.我国阿尔泰山的降水及河流径流分析.冰川冻土,1983,5(4):49-56.]
[25]  BaiJinzhong,LiZhongqin,ZhangMingjun,etal.GlacierchangesinYouyiareaintheAltayMountainsofXinjiangduring1959-2008.AridlandGeography,2012,35(1):116-124.[白金中,李忠勤,张明军,等.1959-2008年新疆阿尔泰山友谊峰地区冰川变化特征.干旱区地理,2012,35(1):116-124.]
[26]  WangLilun,LiuChaohai,KangXingcheng,etal.FundamentalFeaturesofmodernglaciersintheAltayShanofChina.JournalofGlaciologyandGeocryology,1983,5(4):27-38.[王立伦,刘潮海,康兴成,等.我国阿尔泰山现代冰川的基本特征:以哈拉斯冰川为例.冰川冻土,1983,5(4):27-38.]
[27]  WangLilun,LiuChaohai,WangPing.ModernglaciersinAltayMountainsofChina.ActaGeographicaSinica,1985,40(2):142-154.[王立伦,刘潮海,王平.中国阿尔泰山的现代冰川.地理学报,1985,40(2):142-154.]
[28]  CuiZhijiu,YiChaolu,YanJingfu.QuaternaryglaciationsintheHalasiRivercatchmentanditssurroundingsintheAltaiMountainsinXinjiang,China.JournalofGlaciologyandGeocryology,1992,14(4):342-351.[崔之久,易朝路,严竞浮.新疆阿尔泰山哈纳斯河流域及其邻域第四纪冰川作用.冰川冻土,1992,14(4):342-351.]
[29]  LiuChaohai,WangLilun.TracesofancientglaciationsandtheirdivisionintheQuaternaryatthedrainagebasinofHalasiRiverintheAltayShanofChina.JournalofGlaciologyandGeocryology,1983,5(4):39-47.[刘潮海,王立伦.阿尔泰山哈拉斯河流域冰川遗迹及冰期的初步探讨.冰川冻土,1983,5(4):39-47.]
[30]  HeGuoqi,LiMaosong.SignificanceofpaleostructureandpaleogeographyofOrdovician-SilurianrockassociationsinnorthernXinjiang,China.ActaScientiarumNaturaliumUniversitatisPekinensis,2001,37(1):99-110.[何国琦,李茂松.中国新疆北部奥陶—志留系岩石组合的古构造、古地理意义.北京大学学报(自然科学版),2001,37(1):99-110.]
[31]  QuGuosheng,HeGuoqi.TheOrogenyintheAltaides.ActaGeologicaSinica,1992,66(3):193-205.[曲国胜,何国琦.阿尔泰造山带的构造运动.地质学报,1992,66(3):193-205.]
[32]  XuXiangke,YangJianqiang,DongGuocheng,etal.OSLdatingofglacierextentduringtheLastGlacialandtheKanasLakebasinformationinKanasRivervalley,AltaiMountains,China.Geomorphology,2009,112:306-317.
[33]  ZhaoJingdong,YinXiufeng,HarborJM,etal.QuaternaryglacialchronologyoftheKanasRivervalley,AltaiMountains,China.QuaternaryInternational,2013,311:44-53.
[34]  JiangHeli,ZhaoJingdong,YinXiufeng,etal.NewOSLchronologyoftheLastGlaciationinKanasRivervalley,AltayMountains,China.JournalofGlaciologyandGeocryology,2012,34(2):304-310.[江合理,赵井东,殷秀峰,等.阿尔泰山喀纳斯河流域末次冰期OSL年代学新证.冰川冻土,2012.34(2):304-310.]
[35]  LiuChunru,YinGongming,ZhangHuiping,etal.ESRgeochronologyoftheMinjiangRiverterracesatWenchuan,easternmarginofTibetanPlateau,China.Geochronometria,2013,40(4):360-367.
[36]  ZhaoJingdong,LiuShiyin,HeYuanqing,etal.TheglacialsedimentssequencesintheAteaoyinakeRivervalley,TianshanMountains.ActaGeographicaSinica,2006,61(5):491-500.[赵井东,刘时银,何元庆等.天山阿特奥依纳克河流域冰川沉积序列.地理学报,2006,61(5):491-500.]
[37]  PrescottJR,HuttonJT.CosmicraycontributionstodoseratesforluminescenceandESRdating:Largedepthsandlong-termtimevariations.RadiationMeasurements,1994,23(2/3):497-500.
[38]  BuhayWM,SchwarczHP,GrünR.ESRdatingoffaultgouge:Theeffectofgrainsize.QuaternaryScienceReviews,1988,7(3/4):515-522.
[39]  YeYuguang,DiaoShaobo,HeJie,etal.ESRdatingstudiesofpalaeo-debris-flowdepositsinDongchuan,YunnanProvince,China.QuaternaryScienceReviews,1998,17(11):1073-1076.
[40]  MahaneyWC,VortischW,JuligPJ.Relativedifferencesbetweenglaciallycrushedquartztransportedbymountainandcontinentalice;someexamplesfromNorthAmericaandEastAfrica.AmericanJournalofScience,1988,288(8):810-826.
[41]  YiChaolu.Subglacialcomminutionintill-evidencefrommicrofabricstudiesandgrain-sizedistributions.JournalofGlaciology,1997,43:473-479.
[42]  RinkWJ.Electronspinresonance(ESR)datingandESRapplicationsinquaternaryscienceandarchaeometry.RadiationMeasurements,1997,27(5/6):975-1025.
[43]  ZhaoJingdong,SongYougui,KingJW,etal.GlacialgeomorphologyandglacialhistoryoftheMuzartRivervalley,TianshanRange,China.QuaternaryScienceReviews,2010,29(11/12):1453-1463.
[44]  XuLiubing,ZhouShangzhe.QuaternaryglaciationsrecordedbyglacialandfluviallandformsintheShaluliMountains,SoutheasternTibetanPlateau.Geomorphology,2009,103:268-275.
[45]  YiChaolu,LiXiaoze,QuJianjun.QuaternaryglaciationofPuruogangri:ThelargestmodernicefieldinTibet.QuaternaryInternational,2002,97/98:111-121.
[46]  WangJie,ZhouShangzhe,ZhaoJingdong,etal.QuaternaryglacialgeomorphologyandglaciationsofKongurMountain,easternPamir,China.ScienceChinaEarthSciences,2011,54(4):591-602.
[47]  WangYongxing,Urkenbek.FormationofHanasLakeandtheenvironmentalchangearoundthelakeinQuaternary.AridlandGeography,1989,12(2):22-28.[王永兴,乌尔坤别克.哈纳斯湖的形成及湖周第四纪环境演变.干旱区地理,1989,12(2):22-28.]
[48]  ZhouShangzhe,YiChaolu,ShiYafeng,etal.StudyontheiceageMIS12inWesternChina.JournalofGeomechanics,2001,7(4):321-327.[周尚哲,易朝路,施雅风,等.中国西部MIS12冰期研究.地质力学学报,2001,7(4):321-327.]
[49]  ZhaoJingdong,WangJie,ShangguanDonghui.SequencesoftheQuaternaryglacialsedimentsandtheirpreparatorychronologyintheTomurRiverValley,TianshanMountains.JournalofGlaciologyandGeocryology,2009,31(4):628-633.[赵井东,王杰,上官冬辉.天山托木尔河流域第四纪冰川沉积序列及其初步年代学.冰川冻土,2009,31(4):628-633.]
[50]  ZhouShangzhe,LiJijun,ZhangShiqiang,etal.GlacialgeomorphologyandiceagesintheBailangRiverBasin,QilianMountains.JournalofGlaciologyandGeocryology,2001,23(2):131-138.[周尚哲,李吉均,张世强,等.祁连山摆浪河谷地的冰川地貌与冰期.冰川冻土,2001,23(2):131-138.]
[51]  WuYongqiu,CuiZhijiu,LiuGengnian,etal.GlaciationsequencesintheKunlunshanPassArea.JournalofGlaciologyandGeocryology,1999,21(1):71-76.[伍永秋,崔之久,刘耕年,等.昆仑山垭口地区的冰期系列.冰川冻土,1999,21(1):71-76.]
[52]  LiLiping,AnwarMohammat,GuoZhaodi,etal.StudyonplantspeciescompositionandrichnessofthemountainconiferousforestsinXinjiang.AridZoneResearch,2011,28(1):40-46.[李利平,安尼瓦尔·买买提,郭兆迪,等.新疆山地针叶林植物物种组成与丰富度研究.干旱区研究,2011,28(1):40-46.]
[53]  YangGeng,ChenBin,ZhangChenggong,etal.GeologicalmeaningandgeologicalheritagesofXingjiangKanasNationalGeopark.JournalofAridLandResourcesandEnvironment,2012,26(4):194-199.[杨更,陈斌,张成功,等.新疆喀纳斯国家地质公园地质遗迹资源及其地学意义.干旱区资源与环境,2012,26(4):194-199.]
[54]  HuEn,YiChaolu,LiYanjun.ObservationandevolutioninvestigationofthemorainegeomorphologyintheRongbukValleyofMountQomolangma.JournalofGlaciologyandGeocryology,2010,32(2):316-324.[胡恩,易朝路,李艳军.珠穆朗玛峰绒布河谷冰碛地貌测量与演化研究.冰川冻土,2010,32(2):316-324.]
[55]  CuiZhijiu.KindsandfeaturesofglacialmoraineandtillattheheadofUrumqiRiver,Tianshan.JournalofGlaciologyandGeocryology,1981,3(Suppl.):36-48.[崔之久.天山乌鲁木齐河源冰碛垄与冰碛沉积的类型和特征.冰川冻土,1981,3(增刊):36-48.]
[56]  LiuBin,YiChaolu,WangNinglian,etal.ThedifferentialGPSsurveyingonthelittleiceagemorainesintheQilianMountainsanditsgeomorphologysignificance.JournalofGlaciologyandGeocryology,2009,31(5):945-952.[刘斌,易朝路,王宁练,等.祁连山小冰期冰碛垄差分GPS测量及其地貌意义.冰川冻土,2009,31(5):945-952.]

Full-Text

Contact Us

service@oalib.com

QQ:3279437679

WhatsApp +8615387084133