Cultuurtransfer en het tijdschriftenonderzoek

Cet article considère la notion de transfert culturel comme le point de départ d’une approche transnationale pour l’étude des périodiques. La perspective des transferts culturels permet de situer des discussions nationales dans un contexte européen. L'approche peut être utilisée aussi bien pour l’examen des rapports entre différents périodiques que pour l’analyse du processus d’acculturation à l’intérieur de ces périodiques. Tout d’abord, les bases de la théorie du transfert culturel ainsi que ses développements concrets seront discutés. Ensuite, les mérites et les imperfections de l'approche seront indiqués. Enfin, l’article propose une réflexion sur la manière dont le concept de transfert culturel peut s’appliquer concrètement à l’étude des périodiques. In the current article the concept of cultural transfer is explored as a transnational approach for the study of periodicals. Cultural transfer is a useful perspective to situate national debates in a larger, European context. The approach is valuable for researching both the processes of cultural transfer and of acculturation within periodicals. In the first two sections the development and core assumptions of cultural transfer and the concept histoire croisée or ‘entangled history’ will be discussed and criticized. In what follows the relevant insights for the study of periodicals will be designated and subsequently translated into to a workable methodology. In dit artikel wordt aan de hand van het concept cultuurtransfer ge nventariseerd hoe een transnationale benadering van het tijdschriftenonderzoek er in de praktijk uit kan zien. De cultuurtransfer is een nuttige invalshoek om debatten uit de vaderlandse kaders te halen en in een grotere, Europese context te plaatsen. De benadering is zowel geschikt om het proces van culturele overdracht en het periodiek als instituut te bestuderen, als voor een onderzoek naar de inhoud en de toe-eigening van deze culturele overdracht in tijdschriften. Eerst komen de ontwikkeling en uitgangspunten van de cultuurtransfer en het concept histoire croisée aan de orde. Vervolgens worden hier verschillende kanttekeningen bij geplaatst. Tot slot worden de inzichten die bruikbaar zijn voor het tijdschriftenonderzoek vertaald naar een mogelijke concrete aanpak.