Czy wykonywanie badania przesiewowego w kierunku celiakii u dzieci z autoimmunizacyjn chorob tarczycy jest uzasadnione?

Wprowadzenie: Celiakia wyst puje u ok. 3-4% chorych z autoimmunizacyjn chorob tarczycy (autoimmune thyroid disease -AITD). Cel pracy: Ocena, na ile cz sto wyst powania niemej postaci celiakii lub celiakii dotychczas niewykrytej u dzieci z AITD w rejonie ma opolskim uzasadnia prowadzenie badania przesiewowego w jej kierunku. Materia i metodyka: Materia obejmowa 109 pacjentów z AITD (89 dziewcz t i 20 ch opców) w wieku od 7 do 23 lat ( rednia wieku 14,86 lat). W badaniu nie uwzgl dniono 6 dzieci z AITD oraz celiaki , u których AITD wyst pi a w trakcie trwania celiakii. AITD rozpoznano rednio w wieku 11,1 lat (0,5 -16,75): u 50 dzieci wyst powa o wole z eutyreoz , u 52 stwierdzono kliniczn lub subkliniczn hipotyreoz , a u 7 dzieci nadczynno tarczycy. Wszystkie dzieci mia y dodatnie miana przeciwcia przeciwko peroksy-dazie tarczycowej (thyroidperoxidase antibodies — TPOAb). U wszystkich dzieci oznaczono przeciwcia a przeciw endomysium (endo-mysialantibodies-EMA) metod immunofluorecencyjn w klasach IgA i IgG. W chwili badania 108 dzieci by o w stadium eutyreozy. 1 dziecko mia o wykonane badanie jeszcze w fazie hipotyreozy, bezpo rednio po wprowadzeniu substytucji hormonami tarczycy. U chorych oceniono wzrost i indeks masy cia a (body mass index— BMI) jako odchylenia standardowe (standard deviation — SD), oraz st enie hemoglobiny (Hb). Wyniki: Obecno EMA stwierdzono u 1 chorej. Badanie histopatologiczne wycinków b ony luzowej jelita cienkiego wykaza o ca -kowity zanik kosmków (Marsh 3c). U chorej nie obserwowano adnych objawów klinicznych (wzrost +2,32 SD, BMI +0,92 SD, Hb=13,4 g/dl) co pozwoli o na rozpoznanie niemej postaci celiakii. Zastosowano diet bezglutenow . U pozosta ych chorych nie stwierdzono EMA, rednie warto ci: wzrost SD=-0.01, BMI SD=0,16, Hb=13,5 g/dl. Cz sto wyst powania nowych przypadków celiakii w AITD oceniono na ok. 1%. Wnioski: Nowo rozpoznan celiaki stwierdzono u 1% badanych dzieci z AITD. Cz sto ta nie uzasadnia wykonywania badania przesiewowego w kierunku celiakii u dzieci z AITD. U wi kszo ci chorych ze wspó wyst powaniem tych chorób celiakia zosta a roz-poznana przed wyst pieniem choroby tarczycy.