%0 Journal Article
%T Sarkofag s formulom sankcije iz
Trogira
(Aspekti bizantske diplomati£¿ke
tradicije u ranosrednjovjekovnoj
jadranskoj epigrafiji)
%A Basi£¿
%A Ivan
%J -
%D 2018
%X Sa£¿etak U Arheolo£¿kom muzeju u Splitu pohranjen je ulomak poklopca ranosrednjovjekovnog sarkofaga porijeklom iz Trogira. Sadr£¿i ostatke reljefne dekoracije te nepotpuno o£¿uvan latinski natpis. Natpis je najpoznatiji po spomenu bizantskoga cara (Konstantin V. ili Konstantin VI.), zasad jedinom takvom primjeru u ranosrednjovjekovnoj epigrafiji Dalmacije (uz iznimku Ulcinja). Preliminarno je datiran u VIII. stolje£¿e. Premda je ulomak u literaturi poznat i relativno £¿esto spominjan u radovima specijaliziranih istra£¿iva£¿a (Lj. Karaman, M. Ivani£¿evi£¿, T. Buri£¿, I. Babi£¿, V. Delonga, A. Pite£¿a i dr.), dosad nije bilo poku£¿aja da se protuma£¿i sadr£¿aj ostatka natpisa. Autor u njemu prepoznaje krnje sa£¿uvanu formulu sankcije (prokletstva, anateme) 318 crkvenih otaca, veoma ra£¿irenu na ozemljima u bliskom kontaktu s bizantskim pravnim podru£¿jima (pa tako i u diplomatici ranosrednjovjekovne Hrvatske Kne£¿evine), otkuda navedena formula i potje£¿e. Car Konstantin spomenut u natpisu identificira se s bizantskim carem Konstantinom VI. (780.¨C797.). Rad donosi rezultate istra£¿ivanja problema pojave bizantske pravne formule protiv oskvrnu£¿a grobnice, s komparativnom gra£¿om iz kasnog VIII. i ranog IX. stolje£¿a. Time se u£¿vr£¿£¿uje i precizira datacija natpisa i sarkofaga; ujedno, osvjetljava se pojava i na£¿in funkcioniranja bizantske pravne kulture u Trogiru kao jednom od romanskih gradova Bizantske Dalmacije
%K rani srednji vijek
%K Dalmacija
%K Trogir
%K Bizant
%K epigrafija
%K prozopografija
%K sankcija
%K 318 otaca
%U https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=317048