%0 Journal Article
%T Novi smjer istra£¿ivanja ugljikovodika u eksternim Dinaridima
%A Tufek£¿i£¿
%A Darko
%J -
%D 2019
%X Sa£¿etak Rezultati istra£¿ivanja permo-trijaskih evaporita Jadranskog bazena dali su poticaj i za sistematsko prou£¿avanje sjeveroisto£¿noga dijela ovog golemog evaporitnog podru£¿ja. Na ponovni osvrt o distribuciji permotrijaskih evaporita prisiljava nas identifikacija dijapirskih struktura u Vanjskim Dinaridima, s debljinom soli od preko 2 km. Rezultati regionalne analize seizmi£¿kih mjerenja i podataka dubokog bu£¿enja ukazuju da evaporiti Dinarida tako£¿er pripadaju ovom enormno velikom salinarnom sustavu Jadranskog bazena. Dijapirizam u Dinaridima je izrazito manji od solnih struktura u odobalnom podru£¿ju, me£¿utim, uz pomo£¿ seizmi£¿kih podataka mogu£¿a je pouzdana identifikacija izrazitih solnih strukturnih formi. Mnogostuki izdanci anhidrita i gipsa u rubnoj zoni evaporitnog bazena idu u prilog tvrdnji, da ovaj prostrani evaporitni bazen pripada takozvanom centralno bazenskom modelu odlaganja evaporita. Evaporiti igraju va£¿nu ulogu u strukturnoj gra£¿i Dinarida. Oni su u kompresionom tektonskom re£¿imu, tokom Tercijara, odigrali dominantnu ulogu dekolmana, tektonski razdvajaju£¿i naslage talo£¿ene prije i poslije permo-trijaskih evaporita. Kao rezultat, sjeveroisto£¿na rubna zona Dinarida je komprimirana i navu£¿ena prema jugozapadu u obliku imbrikacione strukturne forme. Suprotno tome, centralne dijelove evaporitnog bazena Dinarida karakterizira distinktivna solna-dijapirska tektonika, na £¿to ukazuju i seizmi£¿ki, i gravimetrijski geofizi£¿ki podaci. Solna mobilnost je formirala kilometarske antiklinalne forme, koje mogu imati presudne implikacije u istra£¿ivanju ugljikovodika u Dinaridima. U povoljnim strukturnim me£¿uodnosima rezervoarskih, mati£¿nih i izolacijskih-pokrovnih, stijena ovo podru£¿je ima zna£¿ajan potencijal za istra£¿ivanje ugljikovodika. Za ilustraciju ovog novog koncepta petrolejskog sistema Vanjskih Dinarida, izvr£¿ena su inicijalna geofizi£¿ka mjerenja na strukturi sjeveroisto£¿no od Glamo£¿kog polja. Rezultati mjerenja upotrebom direktne geofizi£¿ke metode su ohrabruju£¿i i veoma kompatibilni s geolo£¿ko-strukturnom gra£¿om ovog dijela Dinarida. Kori£¿tena je metoda elektromagnetske rezonancije (GEO-SPIN) u formi profiliranja i dubokog sondiranja. Rezultati mjerenja su u potpunom skladu s predlo£¿enim modelom petrolejskog sistema baziranim na solnoj tektonici. Iz ovog proizlazi, da novi koncept petrolejskog sistema Dinarida u kombinaciji sa ovom, direktnom i veoma ekonomi£¿nom, geofizi£¿kom metodom (GEO-SPIN) mogu imati pozitivne implikacije na budu£¿a istra£¿ivanju ugljikovodika u Dinaridima
%K evaporitne naslage
%K solne strukture
%K Vanjski Dinaridi
%K zamke
%K direktno istra£¿ivanje ugljikovodika
%K magnetska rezonancija
%U https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=319216