%0 Journal Article
%T Emergentna vibrioza mediteranskih riba prouzro£¿ena bakterijom Vibrio harveyi: pregled dosada£¿njih saznanja
%A Orai£¿
%A Dra£¿en
%A Pavlinec
%A £¿eljko
%A Zrn£¿i£¿
%A Snje£¿ana
%A Zupi£¿i£¿
%A Ivana Giovanna
%J -
%D 2019
%X Sa£¿etak Bakterije roda Vibrio spp. su naj£¿e£¿£¿i uzro£¿nici bolesti akvati£¿nih £¿ivotinja. Pripadaju porodici Vibrionaceae u kojoj je jedan od najzna£¿ajnih predstavnika klad Vibrio harveyi. V. harveyi se uobi£¿ajeno nalazi u morskom okoli£¿u i predstavnik je normalne flore akvati£¿nih £¿ivotinja. Brojni sojevi su opisani kao uzro£¿nici bolesti morskih rakova i £¿koljka£¿a. U posljednje vrijeme V. harveyi nanosi velike £¿tete u uzgoju mediteranskih vrsta riba, posebice u ljetnim mjesecima. V. harveyi je Gram-negativna, halofilna, aerobna ili fakultativno anaerobna, na£¿elno nije zoonotska bakterija, me£¿utim zabilje£¿eni su izdvojeni slu£¿ajevi oboljenja ljudi. Neki sojevi su visoko patogeni dok se drugi smatraju uvjetno patogenima. Glavni £¿imbenici virulencije su bi£¿evi, liti£¿ki enzimi, kapsula, siderofore, hidrofobni povr£¿inski antigeni i sposobnost prianjanja i infekcije epitelnih stanica doma£¿ina. Sposobnost stvaranja biofilma omogu£¿ava rezistenciju na antibiotike, a sposobnost bakterija da izvla£¿e £¿eljezo iz stanica doma£¿ina je klju£¿na za njihovo pre£¿ivljavanje. Intracelularni sustav omogu£¿ava me£¿ustani£¿nu komunikaciju bakterija. Klini£¿ki znaci su sli£¿ni drugim bakterijskim infekcijama u riba, a obi£¿no zapo£¿inju letargijom i gubitkom apetita. V. harveyi posjeduje uro£¿enu rezistenciju na neke antibiotike. U novije se vrijeme razvija bakteriofagna terapija koja je daje obe£¿avaju£¿e rezultate. Cijepljenje je jedan od naju£¿inkovitijih na£¿ina prevencije bolesti i metoda redukcije gubitaka i smanjenja uporabe antibiotika. Dobra proizvo£¿a£¿ka praksa koja podrazumijeva optimalne uvjete u uzgojnim jedinicama kao i primjena mjera biosigurnosti su va£¿ni u sprije£¿avanju ulaska uzro£¿nika bolesti u farmu i £¿irenja na sve uzgojne jedinice. Sve £¿e£¿£¿e se javljaju infekcije visoko patogenim emergentnim sojevima Vibrio harveyi. Uzev£¿i u obzir £¿injenicu da je V. harveyi mogu£¿e izdvojiti iz okoli£¿a, morskih organizama i probavnog trakta zdravih jedinki, o£¿ito je da postoje razli£¿iti sojevi iste bakterijske vrste te je potrebno definirati razlike izme£¿u apatogenih i patogenih sojeva
%K V. harveyi
%K bakterije
%K lije£¿enje
%K profilaksa
%U https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=329069