%0 Journal Article
%T Politi£¿ka povijest Grubi£¿nog Polja izme£¿u dva svjetska rata (1918.¨C1941.)
%A Karaula
%A £¿eljko
%J -
%D 2018
%R 10.21857/yrvgqtk159
%X Sa£¿etak U ovom radu prikazuje se razvoj politi£¿kih stranaka i opis politi£¿ke atmosfere u Grubi£¿nom Polju izme£¿u dva svjetska rata. Raspadom Austro-Ugarske i stvaranjem jugoslavenske dr£¿ave 1918. godine neke stare politi£¿ke stranke nastavile su svoje djelovanje u novim prilikama, ali su nastajale i nove politi£¿ke stranke. U Grubi£¿nom Polju kao izrazito multietni£¿kom gradi£¿u u kojem su ve£¿inu stanovni£¿tva £¿inili Hrvati i Srbi te u manjem broju Ma£¿ari i £¿esi, artikuliranje njihovih politi£¿kih interesa i opredjeljenja bilo je vrlo slojevito. Kod hrvatskog stanovni£¿tva vrlo brzo uzima primat Hrvatska (pu£¿ka) selja£¿ka stranka bra£¿e Radi£¿a, sa svojom selja£¿kom i republikanskom politi£¿kom sastavnicom i ideologijom, koju je zadr£¿ala do sloma Kraljevine Jugoslavije, dok je srpsko stanovni£¿tvo bilo podijeljeno u svom politi£¿kom odabiru. U po£¿etku je njihovo opredjeljenje bilo na strani Pribi£¿evi£¿eve Demokratske stranke (kasnije Samostalne demokratske stranke) da bi se uslo£¿njavanjem politi£¿ke situacije u dr£¿avi (posebno zbog nerje£¿avanja hrvatskog pitanja, ali i nagomilanih socijalnih i dru£¿tvenih problema) njihove politi£¿ke preferencije okrenule prema re£¿imskim strankama s unitaristi£¿kim programom ¨C Jugoslavenska nacionalna stranka (JNS) te Stojadinovi£¿eva Jugoslavenska radikalna zajednica (JRZ). Svaka od ovih politi£¿kih organizacija stvarala je svoje dru£¿tvene, socijalne i sportske organizacije u kojima je njihova ideologija bila va£¿nija od rada tih organizacija. Dvije nacionalne zajednice ¨C hrvatska i srpska ¨C bile su dobro integrirane u tamo£¿nju dru£¿tvenu zajednicu i bez ve£¿ih antagonizama i sukoba se odvijalo politi£¿ki £¿ivot. Ipak na marginama politi£¿kog £¿ivota mo£¿emo pratiti za£¿etke ekstremnih ideologija poput usta£¿kog pokreta, ustrojavanje £¿etni£¿kog udru£¿enja i polako uzdizanje komunisti£¿kog pokreta i njegove ideologije. Ove do tada marginalne skupine u politi£¿kom smislu preuzet £¿e politi£¿ku pozornicu izbijanjem Drugog svjetskog rata u Kraljevini Jugoslaviji. U istra£¿ivanju se koristila izvorna arhivska gra£¿a iz Hrvatskog dr£¿avnog arhiva u Zagrebu i Dr£¿avnog arhiva u Bjelovaru, sekundarna literatura te nacionalni i regionalni tisak
%K £¿etnici
%K dru£¿tveni £¿ivot
%K Grubi£¿no Polje
%K Hrvatska selja£¿ka stranka
%K Jugoslavenska radikalna stranka
%K komunizam
%K politi£¿ki £¿ivot
%K Samostalna demokratska stranka
%K usta£¿e
%U https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=319574