%0 Journal Article
%T PREGLED ARHEOLO£¿KIH ISTRA£¿IVANJA POVIJESNE JEZGRE
GRADA VARA£¿DINA
%A Drpi£¿
%A Jere
%J -
%D 2019
%R 10.21857/9xn31crwoy
%X Sa£¿etak Jezgra grada Vara£¿dina definira se kao prostor koji su do 19. st. ome£¿ivali gradski opkopi i fortifikacije, zajedno s prostorom utvrde Stari grad. Arheolo£¿ka istra£¿ivanja na ovom prostoru u radu je bilo mogu£¿e kronolo£¿ki i prema intenzitetu izvo£¿enja podijeliti u tri glavna razdoblja. Razdoblje prije i tokom Drugog svjetskog rata (Fili£¿eva istra£¿ivanja), zatim razdoblje nakon Drugog svjetskog rata te razdoblje nakon 1993. god. Prvo razdoblje karakterizira vrijeme samih po£¿etaka iskopavanja (istra£¿ivanja) od 1938. god. do 1943. god. kada se na prostoru utvrde Stari grad, pod vodstvom Kre£¿imira Fili£¿a, odvijaju iskopavanja zbog potrebe ure£¿enja okoli£¿a Starog grada. Sljede£¿e razdoblje, nakon Drugog svjetskog rata je, mogli bismo re£¿i, vrijeme stagnacije arheolo£¿kih istra£¿ivanja u gradu te je obilje£¿eno samo dvama ve£¿im arheolo£¿kim istra£¿ivanjima na prostoru grada, i to; istra£¿ivanjem tzv. Brvnare na dana£¿njem Franjeva£¿kom trgu 1954. god. i 1962./¡¯63. god. sondiranjem u unutarnjem dvori£¿tu utvrde Stari grad, pod vodstvom B. Viki£¿ iz Arheolo£¿kog muzeja u Zagrebu. Ostalo su bila tek manja sondiranja utvrde, arhitektonskog karaktera 1970./¡¯71. god. i sporadi£¿ne za£¿titne intervencije kustosa Gradskog muzeja Vara£¿din na lokacijama unutar grada; 1966. god. Kukuljevi£¿eva ul., a 1984. god. i na prostoru Varteksove robne ku£¿e u samom centru grada. U zadnjem razdoblju, od 1993. god., kada se doga£¿aju dva ve£¿a za£¿titna arheolo£¿ka iskopavanja u gradu (Bla£¿ekova ul. i kri£¿anje £¿enoine ul. i Pavlinske ul.), dolazi do intenziviranja arheolo£¿kih nadzora i istra£¿ivanja, s dobrom prate£¿om dokumentacijom. Tako su do danas dokumentirane ukupno 24 lokacije istra£¿ene unutar grada, dok se prostor unutar areala utvrde Stari grad tokom ovog razdoblja istra£¿ivao u £¿est navrata. Tako£¿er, tu su 2006. god. provedena i sustavna arheolo£¿ka istra£¿ivanja, kao dio me£¿unarodnog projekta nazvanog £¿Bastion¡°. £¿to se ti£¿e konkretnih arheolo£¿kih podataka o gradu najvi£¿e su donijela istra£¿ivanja provedena upravo u ranije spomenutom projektu kada se do£¿lo do podataka o sustavu fortifikacija oko Starog grada, ali i mno£¿tva nalaza datiranih od 15. do 20. st. Na ve£¿ini lokacija u gradu koje su dosada istra£¿ivane su tako£¿er prona£¿eni nalazi iz razdoblja kasnog srednjeg i novog vijeka, a na nekim lokacijama u gradu su prona£¿eni i dijelovi arhitekture (drvene i kamene) koji se mogu datirati u isti period, te fortifikacijski elementi grada - opkopi i zidovi. Jedini ranije datirani nalaz, koji nam sugerira da su se mo£¿da nekakve aktivnosti doga£¿ale i u ranom srednjem vijeku u samom dana£¿njem
%K arheolo£¿ka istra£¿ivanja
%K povijesna jezgra
%K gradska arheologija
%K grad Vara£¿din.
%U https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=335979