%0 Journal Article %T Evolu o das rela es entre cidades e portos: entre l¨®gicas homogeneizantes e dinamicas de diferencia o ¨¦volution des relations entre villes et ports: entre logiques homog¨¦n¨¦isatrices et dynamiques de diff¨¦renciation Evolution of relationships between cities and ports: homogenizing trends and differentiation dynamics %A Fr¨¦d¨¦ric Moni¨¦ %A Flavia Nico Vasconcelos %J Confins %D 2012 %I Confins %R 10.4000/confins.7685 %X A fase atual da globaliza o ¨¦ acompanhada por muta es que, ao incidirem sobre a malha global das intera es espaciais de longa distancia, redefinem a paisagem institucional, as modalidades t¨¦cnico-operacionais e a organiza o espacial do sistema portu¨¢rio mundial. A situa o dos portos, pelos quais transitam parte substancial do com¨¦rcio internacional de mercadorias, ¨¦ paradoxal e complexa. As estrat¨¦gias desenvolvidas pelos atores que dominam o horizonte mar¨ªtimo do porto somadas ¨¤s estrat¨¦gias impostas pelos atores econ micos que dominam seu horizonte terrestre colocam as cidades portu¨¢rias em um caminho marcado por redes de transporte e de produ o. O jogo das pol¨ªticas portu¨¢rias, oscilantes entre concorr¨ºncia e complementaridade, consiste em posicionar o porto no cora o dessas redes atrav¨¦s da incorpora o de um n¨²mero crescente de vari¨¢veis econ micas, comerciais, urban¨ªsticas, ambientais e sociais frente ¨¤s racionalidades funcionais e territoriais de atores que podem transformar o porto em um simples n¨® de transbordamento ou, ao contr¨¢rio, em um grande centro log¨ªstico. Com base na defini o de portos comerciais como territ¨®rios situados nos espa os de manobra de um ¡°tabuleiro¡± mundial e regional existem possibilidades para articula es diferenciadas entre as compet¨ºncias localizadas no porto comercial, no sistema produtivo e nos recursos do territ¨®rio urbano e para uma an¨¢lise com trajet¨®ria em tr¨ºs escalas: no n¨ªvel global, atrav¨¦s da globaliza o; no n¨ªvel meso-econ mico, no ambito dos sistemas regionais que capturam os volumes crescentes de fluxos e atividades de transforma o; e, no n¨ªvel local, sobre o territ¨®rio da cidade portu¨¢ria. Essa abordagem nos permite elaborar uma tipologia das cidades portu¨¢rias como territ¨®rios de circula o e/ou territ¨®rios produtivos. La phase actuelle de la mondialisation porte en elle des mutations dont l¡äincidence sur la maille globale des interactions spatiales de longue distance red¨¦finit le paysage institutionnel, les modalit¨¦s technico op¨¦rationnelles et l¡äorganisation spatiale du syst¨¨me portuaire mondial. La situation des ports, par lesquels transite l¡äessentiel du commerce international de marchandises, n¡äen est pas moins paradoxale et complexe. Les strat¨¦gies d¨¦velopp¨¦es par les acteurs dominant l¡ähorizon maritime du port et celles impos¨¦es par les acteurs ¨¦conomiques dominant son horizon terrestre, placent les villes portuaires dans le double champs des r¨¦seaux du transport et de la production. L¡äenjeu pour les politiques portuaires, oscillant entre concurrence et compl¨¦mentarit¨¦, consiste donc ¨¤ %K port-city %K cities/ ports relationships %K networks %K territories %K villes portuaires %K relations villes/ports %K r¨¦seaux %K territoires %K cidades-portu¨¢rias %K rela es cidades/portos %K redes %K territ¨®rios %U http://confins.revues.org/7685